Ngụ Ngôn Mười Người Nữ Đồng Trinh

Matthew 25:1-13

“¹Khi ấy, nước thiên đàng sẽ giống như mười người nữ đồng trinh kia cầm đèn đi rước chàng rể. ²Trong các nàng đó, có năm người dại và năm người khôn. ³Người dại khi cầm đèn đi thì không đem dầu theo cùng mình. ⁴Song người khôn khi cầm đèn đi thì đem dầu theo trong bình mình.

⁵Vì chàng rể đến trễ, nên các nàng thảy đều buồn ngủ và ngủ gục. ⁶Đến khuya, có tiếng kêu rằng: Kìa, chàng rể đến, hãy đi ra rước người! ⁷Các nữ đồng trinh bèn thức dậy cả, sửa soạn đèn mình. ⁸Các ngươi dại nói với các ngươi khôn rằng: Xin bớt dầu của các chị cho chúng tôi, vì đèn chúng tôi gần tắt. ⁹Nhưng các ngươi khôn trả lời rằng: Không, e chẳng đủ cho chúng tôi và các chị; thà các chị hãy đi đến người bán dầu mà mua. ¹⁰Song trong khi họ đang đi mua, thì chàng rể đến; kẻ nào chực sẵn, thì đi với người cùng vào tiệc cưới, và cửa đóng lại.

¹¹Chặp lâu, những người nữ đồng trinh khác cũng đến và xin rằng: Hỡi Chúa, hỡi Chúa, xin mở cho chúng tôi! ¹²Nhưng người đáp rằng: Quả thật, ta nói cùng các ngươi, ta không biết các ngươi đâu. ¹³Vậy, hãy tỉnh thức, vì các ngươi không biết ngày, cũng không biết giờ.

Hãy tỉnh thức

Chúng ta hãy thử duyệt qua một số những sách giải kinh phổ thông nhất về ngụ ngôn này

• Matthew Henry: “Nhiều người có những ngọn đèn bởi sự xưng nhận đức tin, nhưng không có từ tận đáy lòng sự hiểu biết và tin quyết vững vàng, là những điều cần thiết để giúp họ trải qua những phục vụ và thử thách trong tình trạng hiện tại. Lòng họ không chan chứa những xu hướng thiêng liêng, do sự dựng nên mới bởi Thánh Linh. Sự sáng trong chúng ta phải được tỏa rạng trước nhân loại qua việc lành; nhưng điều này khó có thể xảy ra trong một quá trình lâu dài, trừ phi có một nguyên tắc vững vàng trong lòng về đức tin trong Đấng Christ, với tình yêu Chúa và các tín hữu. Họ thảy đều mê ngủ.”
• Gill’s Exposition: “Hội thánh Chúa ở trong một tình trạng hâm hẩm, và mê ngủ … sự khác biệt giữa tín hữu thực sự hoặc chỉ có hư danh … các tín hữu phải thức canh như thế nào, hầu họ không bị kinh ngạc vì sự trở lại bất thình lình của Đấng Christ
• Cambridge Bible: “Ngụ ngôn này là một lời cảnh cáo nữa cho các môn đệ của Đấng Christ là họ phải “thức canh.””

Ngụ ngôn này thường được dùng để khuyên giục các tín hữu phải tỉnh thức nếu họ không muốn lâm vào tình trạng giống các người nữ dại dột không có dầu trong đèn.

Mặc dầu trong thực tế mọi người đều biết rằng yếu tố chính mà các người nữ cần cho đèn của họ là dầu, chúng ta thấy điều này không được phản ảnh trong thực tế, qua sự hầu hết các tín hữu hiểu và sống đạo trong cuộc hành trình theo Chúa. Hầu hết các sách giải kinh đều đặt trọng tâm vào các khía cạnh liên hệ đến sự “tỉnh thức,” nhưng không một điều nào trong những điều đó được nhắc đến trong ngụ ngôn; chẳng hạn như sự phục vụ và thử thách, xu hướng thiêng liêng, việc lành, v.v. Khuynh hướng liên hệ dầu với mọi điều khác ngoại trừ Thánh Linh dường như được phản ảnh trong hầu hết các thông tin trong niềm tin kể cả các bài giảng luận.

Sự khuyên giục các tín hữu tỉnh thức dường như chỉ là một phương tiện đạt đến mục đích cuối cùng là họ được kể là người tín hữu tốt. “Dầu” do đó được hiểu là số lượng việc lành được thể hiện hoặc số lượng tội lỗi được giảm thiểu. Tại sao lại có một sự chênh lệch giữa điều người ta tin và sự thực hành của họ? Tại sao lại có sự giải thích gần như tự động rằng “dầu” là việc lành, đi ngược lại chân lý rõ ràng và không chối cãi được đề ra trong Kinh Thánh rằng dầu thực sự là biểu hiệu của Thánh Linh?

Đức Chúa Trời đã xức dầu cho Đức Chúa Jêsus ở Na-xa-rét bằng Đức Thánh Linh và quyền phép (Acts 10:38).

Do đó nếu “dầu” được hiểu là Thánh Linh, thì sự “tỉnh thức” phải mang một ý nghĩa khác. Nó không thể là một loại tỉnh thức mà nếu một người rơi vào sự mê ngủ thì “dầu,” hoặc Thánh Linh, của người đó có thể bị đánh cắp mất. Hãy suy nghĩ về điều này, có thể nào Thánh Linh—sự sống đời đời, sự cứu rỗi, địa vị được làm con cái Đức Chúa Trời, sự công bình của Đấng Christ—lại có thể bị dễ dàng mất đi chỉ bởi sự thất bại và hay dời đổi của loài người? Nếu câu trả lời là “Không,” thì sự tỉnh thức này không thể mang ý nghĩa coi chừng kẻo bị mất dầu, nhưng phải mang ý nghĩa biết chắc mình có dầu khi nhận đèn.

Dầu là Đức Thánh Linh

Khi Đức Chúa Trời dựng nên A-đam từ một nắm đất sét, Ngài hà hơi vào và A-đam trở nên một loài có sự sống. Hơi thở này chính là Đức Thánh Linh. Rồi khi A-đam phạm tội, Đức Chúa Trời lấy đi Thánh Linh và ông chết đi về phần tâm linh; mặc dầu ông vẫn còn sinh động về phần xác, ông đã chết trong mối liên hệ với Đức Chúa Trời. Và hiện nay trong kỷ nguyên ân điển Chúa lại một lần nữa ban Thánh Linh Ngài cho những kẻ hòa thuận với Ngài qua Chúa Giê-su. Sự sống này—Thánh Linh—là một món quà của Đức Chúa Trời cho loài người là những kẻ đã chết trong tội lỗi và các sự vi phạm.

Ấy là trong Ngài mà anh em đã tin và được ấn chứng bằng Đức Thánh Linh là Đấng Chúa đã hứa. (Ephesians 1:13)

Bây giờ lại một lần nữa được nhận sự sống từ nơi Chúa qua thân vị Đức Thánh Linh, nhân loại được phục hồi sự sống như từ buổi sáng thế. Đức Thánh Linh trở nên bằng chứng rằng họ thuộc về nước Trời, đồng một ý nghĩa với dầu trong ngụ ngôn của Chúa Giê-su. Với Đức Thánh Linh là ấn chứng của sự cứu rỗi họ được hưởng sự sống đời đời, và những gì thuộc về cõi đời đời không thể nào bị mất đi, vì nếu có thể bị mất đi, thì không thể nào được gọi là đời đời nữa, và nếu mọi tội lỗi của họ được tha thứ một lần đủ cả nhờ huyết Chiên Con, thì không thể nào họ có thể mất đi sự tha thứ đó.

Và như chúng ta đã đọc từ phần đầu của ngụ ngôn, những người nữ dại dột đã không đốt cạn dầu, mà thực ra họ đã không nhận dầu để đem theo với đèn của họ. Họ đã nói với các người nữ khôn ngoan rằng họ hết dầu chỉ để che đậy sự việc rằng họ đã chẳng màng nhận lấy dầu từ lúc khởi đầu.

Người dại khi cầm đèn đi thì không đem dầu theo cùng mình. (Matthew 25:3)

Định giá chủ quan

Chúng ta hãy duyệt qua những ý niệm chủ yếu từ những đoạn sách giải kinh ở trên: phục vụ và thử thách, xu hướng thiêng liêng, việc lành, yêu thương Chúa và các tín hữu, mê ngủ, hâm hẩm, sự phân biệt giữa tín hữu chân thực hay chỉ có hư danh, tỉnh thức.

Điều đáng chú ý là “dầu” không hề được nói đến trong các sách giải kinh này, nếu có thì chỉ nhằm mục đích giải thích khía cạnh lịch sử liên hệ đến vấn đề cưới hỏi. Theo lối giải kinh như vậy, các bình luận gia khiến những đặc tính kể trên trở nên tương đồng với dầu trong đèn của các người nữ. Điều này gây trở ngại lớn cho các tín hữu, vì nếu “dầu” họ cần cho đèn của họ cũng là những yếu tố trong “định giá chủ quan” mà các bình luận gia đã liệt ra, thì TẤT CẢ trong vòng họ sẽ thất bại trong một thời điểm nào đó. Họ sẽ không bao giờ biết rõ nếu mình có đủ dầu trong ngày Chúa đến.

Hãy suy gẫm về “phục vụ và thử thách” là một trong những điều kiện mà Matthew Henry đã đặt ra. Phải chăng các tín hữu được khuyên giục phải tìm cách phục vụ Chúa, và đặt mình trong những hoàn cảnh thử thách, hầu có đủ “dầu” trong đèn họ? Làm sao họ biết được điều gì để làm và bao nhiêu là đủ?

Bây giờ nói đến “xu hướng thiêng liêng.” Có một định nghĩa nào rõ ràng và bất biến về điều gì là xu hướng thiêng liêng có thể được dùng làm tiêu chuẩn để chứng tỏ một người có đủ dầu trong đèn? Điều đối với một người là có xu hướng thiêng liêng, có thể là không phải như vậy đối với một người khác. Người Pha-ri-si có thể được coi là có xu hướng thiêng liêng còn hơn cả Chúa Giê-su. Điều này cho thấy sự thiếu hiểu biết và suy xét của các nhà giải kinh khi họ đặt điểm tựa vào các mục tiêu không vững chắc như “xu hướng thiêng liêng” cho vấn đề quan trọng như sự cứu rỗi.

Thế còn về “việc lành, yêu thương Chúa và các thánh đố” cùng các đặc tính khác liệt kê bởi các nhà giải kinh kể trên? Tất cả thảy đều thuộc về một loại mang lại những mục tiêu không thể nào đạt được. Tất cả đều đòi hỏi người theo phải tự kiểm thảo chính mình cách chủ quan để xác định xem mình là tín đồ thực hay chỉ có hư danh, sốt sắng trong công việc Chúa hay chỉ là hâm hẩm. Thực ra chúng ta cần sự minh bạch hơn những điều đó. Chúng ta cần một điều gì đó không hề dời đổi, một điều vững bền như nền tảng của vũ trụ trong sự cứu rỗi.

Tất cả những điều liệt ra trong các sách giải kinh đặt vào trong lòng tín hữu sự bất an vì không thể nào qua đó họ biết chắc mình có đủ dầu trong ngày gặp Chúa. Nhưng chẳng một điều nào trong những điều đó—phục vụ và thử thách, xu hướng thiêng liêng, và mọi điều khác—được nói đến trong ngụ ngôn. Điều duy nhất phân biệt người nữ dại dột và khôn ngoan là dầu, là Thánh Linh, và chúng ta biết qua Ephesians 1:13 là Thánh Linh được ban cho người tín hữu qua đức tin nơi Đấng Christ, chứ chẳng qua việc làm trong xác thịt.

Hãy tỉnh thức—phần hai

Nếu chúng ta theo dõi sát điều mình đọc trong ngụ ngôn, chúng ta hẳn đã thấy rằng sự thiếu tỉnh thức của các người nữ dại dột là ngay từ lúc khởi đầu khi họ bắt đầu cuộc hành trình mà không đem theo chút dầu nào với mình: “³Người dại khi cầm đèn đi thì không đem dầu theo cùng mình. (Matthew 25:3)” Họ thực đã không đốt cạn dầu, vì nếu quả thực dầu là biểu tượng của Thánh Linh, thì không thể nào cháy cạn, như sông nước hằng sống không bao giờ cạn, như suối huyết Chiên Con không ngừng bôi xóa tội lỗi nhân loại.

Thế còn những người nữ khôn ngoan, họ có cần phải tỉnh thức như lời kêu gọi của các thầy giáo dạy Kinh Thánh? Không, nhưng thay vào đó, vì đèn đã có dầu, họ yên nghỉ trong sự vững tin rằng họ đã có điều cần thiết để được trình diện chàng rể. Chúa Giê-su đã ban cho chúng ta vài ngụ ngôn trong Lu-ca đoạn 14 có thể giúp chúng ta biết ý Ngài khi phán rằng: “Vậy, hãy tỉnh thức, vì các ngươi không biết ngày, cũng không biết giờ (Matthew 25:13).”

²⁸“Vả, trong các ngươi có ai là người muốn xây một cái tháp, mà trước không ngồi tính phí tổn cho biết mình có đủ của đặng làm xong việc cùng chăng sao? ²⁹e khi đã xây nền rồi, không làm xong được, thì mọi người thấy liền chê cười, ³⁰và rằng: Người nầy khởi công xây, mà không thể làm xong được!” (Luke 14:28-30)

³¹“Hay là có vua nào đi đánh trận cùng vua khác, mà trước không ngồi bàn luận xem mình đem đi một muôn lính có thể địch nổi vua kia đem hai muôn cùng chăng sao? ³²Bằng chẳng nổi, khi vua kia còn ở xa, sai sứ đi xin hòa. ³³Như vậy, nếu ai trong các ngươi không bỏ mọi sự mình có, thì không được làm môn đồ ta. (Luke 14:31-33)

Nếu chúng ta đặt lại những ngụ ngôn này trong ngôn ngữ của các nhà giải kinh ở trên, dùng cách định giá chủ quan, chúng ta có thể diễn giải những ngụ ngôn đó như sau: Ví bằng bạn muốn vào nước thiên đàng. Há bạn chẳng ngồi xuống và ước lượng giá phải trả xem có đủ “dịch vụ và thử thách,” “xu hướng thiêng liêng,” “việc lành,” “yêu thương Chúa và các thánh đồ,” “chẳng rơi vào sự mê ngủ,” “luôn luôn nóng và chẳng hề hâm hẩm,” “đức tin chân thực chứ không chỉ có hư danh,” và “luôn luôn tỉnh thức” hầu đạt được mục tiêu của mình?

Có một ai trong chúng ta có thể mạnh dạn trả lời CÓ mà không tự dối lòng? Hẳn nhiên câu trả lời phải là KHÔNG, thế mà vô số người lên đường về đất hứa mà không biết chắc mình có dầu cần thiết không, họ cũng giống như những người nữ dại dột lên đường chỉ với niềm hy vọng một lúc nào đó mình sẽ có thêm dầu. Họ không biết rằng chàng rể sẽ đến gặp họ lúc không ngờ.

Nhiều lãnh đạo đức tin đưa tín hữu theo mình lên đường với đèn không có dầu tương tự như vậy. Phải chăng chính đèn của họ cũng không có dầu do đó họ nghĩ đó là điều không cần thiết. Đây là lý do tại sao sự khuyên giục phải tỉnh thức trở nên phần cốt yếu trong mục vụ của họ. Nhưng với những kẻ đã có dầu trong đèn, thì chẳng khác gì chàng rể đã hiện diện trong lòng họ rồi.

Ấy lại cũng trong Ngài mà anh em sau khi đã nghe đạo chơn thật, là đạo Tin Lành về sự cứu rỗi anh em, ấy là trong Ngài mà anh em đã tin và được ấn chứng bằng Đức Thánh Linh là Đấng Chúa đã hứa. (Ephesians 1:13)

Thế mà tại sao lại có những người nữ, những người đi theo Chúa, lại dại dột đến nỗi lên đường mà không có dầu của Thánh Linh?

Kết luận

Giáo điều tỉnh thức phạm vào lỗi lầm to lớn rằng những người nữ dại dột có thể nhờ sự tỉnh thức, việc lành, hoặc sự ăn năn và vâng lời, hoặc nỗ lực gạt bỏ những tội lỗi trong đời sống, có thể nhờ đó có được dầu cho đèn của họ. Ngụ ngôn này cho thấy chẳng có nỗ lực nào của họ có thể đem lại dầu mà họ đã không nhận khi lấy đèn. Điều này có nghĩa là không có một số lượng nào của sự làm lành, tỉnh thức, vâng lời và ăn năn, có thể đem lại điều mà họ đã không nhận lãnh từ đầu.

Có nhiều tín hữu phạm cùng sự sai lầm với những người nữ dại dột. Họ đến với niềm tin, như những người nữ nhận đèn, nhưng không tiến đến sự hiểu biết trọn vẹn sự cứu rỗi của mình, như những người nữ dại dột không đem dầu theo với đèn mình. Trong ngụ ngôn người đi gieo giống Chúa Giê-su đã kết luận rằng sự khác biệt chính yếu giữa các đất tốt và xấu là sự hiểu, hoặc không hiểu, lẽ đạo cứu rỗi mà họ đã nhận được.

Một lầm lẫn lớn nữa là khi các người nữ dại dột hỏi xin dầu các người khôn ngoan. Chính ra họ phải trở về nơi họ đã nhận đèn mà xin dầu. Điều này có ý nghĩa gì trong đời sống người đi theo Chúa? Nơi một người có thể xin dầu chính là nơi của ân điển, ở điểm đầu của cuộc hành trình, mà giá duy nhất phải trả là đức tin. Tìm cách để được dầu sau khi bắt đầu cuộc hành trình là một điều không thể đạt được vì dầu đó không thể được chia xẻ hoặc mua bán. Có lẽ lời khuyên nên mua dầu của các người nữ khôn ngoan là sự mỉa mai mà Chúa Giê-su thường dùng với những người tìm cách đẹp lòng Chúa qua việc làm của luật pháp. Quả thực là: chẳng một ai có thể nhờ việc làm của luật pháp mà được đổ đầy dầu Thánh Linh (Romans 3:20). Hãy quay trở về. Hãy gạt mọi sự ở đàng sau, những thành quả tôn giáo, những việc công bình, những năm tháng trong mục vụ, địa vị của mình trong cộng đồng đức tin, và trở lại nơi chân thập tự giá như lúc ban đầu. Hãy nhận cho tràn đầy dầu của Chúa trước khi tiếp tục cuộc hành trình. Và khi trên cuộc hành trình đó, chớ bao giờ nghi ngờ rằng “Đấng Christ ở trong anh em, là sự trông cậy về vinh hiển” (Colossians 1:27) mà phạm vào sự lầm lỗi tử vong của sự tìm cách mua, hoặc dùng sức mình để đạt được, dầu của Đức Chúa Trời là điều chỉ có thể được tiếp nhận cách nhưng không, vì một lần nữa, bạn chỉ có thể có được dầu, hoặc Thánh Linh, ở chỗ của ân điển, nơi chân thập tự, hoặc bạn hoàn toàn vô vọng.

Nghi Nguyen

- Scripture quoted by permission. All scripture quotations, unless otherwise indicated, are taken from the NET Bible® copyright ©1996-2006 by Biblical Studies Press, L.L.C. All rights reserved.